Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Πνεύμονα γιορτάζεται την 1η Αυγούστου. Είναι μια ημέρα αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την ασθένεια και στην ενίσχυση των προσπαθειών πρόληψης και θεραπείας. Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως.
Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί τον συχνότερο καρκίνο και τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως αλλά και στην χώρα μας. Σύμφωνα με διεθνή στατιστικά δεδομένα, οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα υπερβαίνουν το άθροισμα των θανάτων από καρκίνο του μαστού, του προστάτη και του παχέος εντέρου.
Στην Ελλάδα ετησίως διαγιγνώσκονται περίπου 10.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα. Η πλειοψηφία (85%) αφορά το μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, με συχνότερους υποτύπους το αδενοκαρκίνωμα και το πλακώδες καρκίνωμα.
Βασικοί στόχοι της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου του Πνεύμονα:
- Εκπαίδευση του κοινού σχετικά με τα πρώιμα συμπτώματα και την πρόληψη
- Προώθηση του προληπτικού ελέγχου σε ομάδες υψηλού κινδύνου
- Επισήμανση των περιβαλλοντικών και επαγγελματικών κινδύνων πέρα από το κάπνισμα
- Ενθάρρυνση της έρευνας και των βελτιώσεων στην παγκόσμια πολιτική υγείας
Η κακοήθεια του πνεύμονα συνήθως εμφανίζεται με επίμονο βήχα, αιμόπτυση, δύσπνοια, θωρακικό άλγος αλλά και με άλλα γενικά συμπτώματα εκτός αναπνευστικού συστήματος, όπως για παράδειγμα: επίμονο πονοκέφαλο, αστάθεια βάδισης, ανορεξία καιάλλα. Συνήθως, τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα δεν εμφανίζονται έως ότου η ασθένεια βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Ακόμα και όταν ο καρκίνος του πνεύμονα προκαλεί συμπτώματα (όπως είναι ο βήχας), πολλοί άνθρωποι τα αποδίδουν λανθασμένα σε άλλα προβλήματα, όπως σε λοίμωξη του αναπνευστικού ή στις μακροχρόνιες επιπτώσεις του καπνίσματος, γεγονός που μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση.
Ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του πνεύμονα;
Ενώ το κάπνισμα είναι η κυρίαρχη αιτία, πολλοί μη καπνιστές αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα λόγω περιβαλλοντικών, γενετικών ή επαγγελματικών εκθέσεων.
Ο καρκίνος του πνεύμονα ξεκινάει, όταν τα ανώμαλα κύτταρα αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα στον πνευμονικό ιστό, συχνά λόγω μεταλλάξεων του DNA, οι οποίες προκαλούνται από εισπνεόμενες τοξίνες ή εσωτερικούς παράγοντες κινδύνου. Η κατανόηση αυτών των κινδύνων μπορεί να καθοδηγήσει τόσο τις προσωπικές επιλογές όσο και τη δημόσια πολιτική.
Κύριοι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα:
- Χρήση καπνού (ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα)
- Έκθεση σε ραδιενεργό αέριο που απαντάται φυσικά στο περιβάλλον
- Ατμοσφαιρική ρύπανση
- Επαγγελματική έκθεση (αμίαντος, καυσαέρια, αρσενικό)
- Οικογενειακό ιστορικό ή γενετική προδιάθεση
- Προηγούμενη ακτινοθεραπεία στο στήθος
Ποια είναι τα πρώιμα σημάδια του καρκίνου του πνεύμονα που πρέπει να προσέχετε;
Ο καρκίνος του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα, καθιστώντας δύσκολη την ανίχνευσή του χωρίς ειδική εξέταση. Ωστόσο, ορισμένα επίμονα σημάδια θα πρέπει να οδηγήσουν σε άμεση ιατρική αξιολόγηση.
Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα γίνονται πιο εμφανή, συνήθως λόγω ανάπτυξης όγκου ή παρεμβολής στην λειτουργία των πνευμόνων. Η αναγνώριση αυτών των πρώιμων σημαδιών είναι ζωτικής σημασίας για τη βελτίωση των αποτελεσμάτων.
Συνήθη πρώιμα συμπτώματα καρκίνου του πνεύμονα:
- Επίμονος βήχας που διαρκεί περισσότερο από 3 εβδομάδες
- Βήχας με αίμα ή πτύελα σε χρώμα σκουριάς
- Δύσπνοια με ελάχιστη προσπάθεια
- Πόνος στο στήθος που επιδεινώνεται με βαθιά αναπνοή ή βήχα
- Βραχνάδα ή αλλαγές στη φωνή
- Επαναλαμβανόμενες αναπνευστικές λοιμώξεις (βρογχίτιδα ή πνευμονία)
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους ή κόπωση
Η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα συχνά γίνεται σε προχωρημένο στάδιο, με αποτέλεσμα οι θεραπευτικές επιλογές να είναι περιορισμένες. Για το λόγο αυτό, ο προ-συμπτωματικός έλεγχος, ιδιαίτερα στα άτομα που θεωρείται ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του πνεύμονα, είναι καθοριστικός.